اصطلاحات دندانپزشکی
دندانپزشکی یکی از شاخههای تخصصی پزشکی است که به مطالعه، تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها، ناهنجاریها و مشکلات مربوط به دهان و دندانها میپردازد. در این بخش، برخی اصطلاحات دندانپزشکی را به همراه شرح کامل آنها ارائه میدهیم:
1. پروفیلاکسی (Prophylaxis)
- شرح: به روشهای پیشگیری از بیماریها از جمله تمیز کردن حرفهای دندانها و لثهها توسط دندانپزشک اشاره دارد.
- کاربرد: برای پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماریهای پریودنتال استفاده میشود.
2. پوسیدگی دندان (Caries)
- شرح: تخریب بافتهای سخت دندان ناشی از فعالیت باکتریهای دهانی که اسید تولید میکنند.
- کاربرد: درمان شامل پر کردن دندان، عصبکشی یا در موارد شدید، کشیدن دندان است.
3. پالپ دندان (Dental Pulp)
- شرح: بافت نرم داخل دندان که شامل اعصاب و عروق خونی است.
- کاربرد: آسیب به پالپ میتواند منجر به عفونت و نیاز به درمان ریشه شود.
4. جرمگیری (Scaling)
- شرح: فرآیند حذف پلاک و جرم از سطح دندانها.
- کاربرد: برای پیشگیری و درمان بیماریهای لثه انجام میشود.
5. درمان ریشه (Endodontics)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به درمان پالپ دندان و بافتهای اطراف ریشه میپردازد.
- کاربرد: شامل عصبکشی و درمان عفونتهای دندانی است.
6. ارتودنسی (Orthodontics)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به اصلاح ناهنجاریهای دندان و فک میپردازد.
- کاربرد: شامل بریسها، الاینرها و سایر دستگاههای ارتودنسی برای صاف کردن دندانها و اصلاح فک است.
7. پروتز دندانی (Prosthodontics)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به بازسازی و جایگزینی دندانهای از دست رفته میپردازد.
- کاربرد: شامل پروتزهای ثابت مانند تاج و پل، و پروتزهای متحرک مانند دنچر است.
8. ایمپلنت دندانی (Dental Implant)
- شرح: جایگزینی ریشه دندان با یک پیچ فلزی که به عنوان پایهای برای قرار دادن تاج یا پروتز استفاده میشود.
- کاربرد: برای جایگزینی دندانهای از دست رفته و بازسازی کامل دندانها استفاده میشود.
9. جراحی فک و صورت (Oral and Maxillofacial Surgery)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به تشخیص و درمان جراحی مشکلات دهان، فک و صورت میپردازد.
- کاربرد: شامل جراحیهای پیچیده مانند جراحی ارتوگناتیک، کشیدن دندانهای نهفته و درمان شکستگیهای فک است.
10. پریودنتیکس (Periodontics)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به تشخیص و درمان بیماریهای لثه و بافتهای حمایتی دندان میپردازد.
- کاربرد: شامل درمان بیماریهای لثه، جراحیهای لثه و نگهداری سلامت لثهها است.
11. دندانپزشکی کودکان (Pediatric Dentistry)
- شرح: شاخهای از دندانپزشکی که به مراقبت و درمان دندانهای کودکان میپردازد.
- کاربرد: شامل پیشگیری، تشخیص و درمان مشکلات دندانی کودکان و آموزش بهداشت دهان و دندان است.
12. رادیوگرافی دندانی (Dental Radiography)
- شرح: استفاده از اشعه ایکس برای تهیه تصاویر از دندانها و استخوانهای فک.
- کاربرد: برای تشخیص پوسیدگی، عفونتها، ناهنجاریهای فک و دندان و برنامهریزی درمان استفاده میشود.
13. تاج دندان (Crown)
- شرح: پوششی که روی دندان قرار میگیرد تا آن را تقویت کرده و ظاهر و عملکرد آن را بهبود بخشد.
- کاربرد: برای ترمیم دندانهای آسیبدیده، پوسیده یا ضعیف شده استفاده میشود.
14. بریج دندان (Bridge)
- شرح: پروتزی که جایگزین یک یا چند دندان از دست رفته میشود و به دندانهای مجاور متصل میشود.
- کاربرد: برای بازسازی دندانهای از دست رفته و حفظ عملکرد طبیعی دهان استفاده میشود.
15. پرکردن دندان (Filling)
- شرح: ترمیم ساختار دندان آسیبدیده با استفاده از مواد مختلف مانند آمالگام، کامپوزیت یا طلا.
- کاربرد: برای درمان پوسیدگی دندان و بازسازی شکل و عملکرد طبیعی دندان استفاده میشود.
16. عصبکشی (Root Canal Treatment)
- شرح: فرآیند حذف پالپ عفونی یا آسیبدیده داخل دندان و پر کردن کانالهای ریشه.
- کاربرد: برای حفظ دندانهای شدیداً آسیبدیده و جلوگیری از کشیدن دندان استفاده میشود.
17. پوسیدگی بیندندانی (Interproximal Caries)
- شرح: پوسیدگی که بین دندانها رخ میدهد و معمولاً نیاز به تشخیص از طریق رادیوگرافی دارد.
- کاربرد: درمان شامل پر کردن دندان و رعایت بهداشت دهان و دندان برای پیشگیری از پوسیدگی بیشتر است.
18. التهاب لثه (Gingivitis)
- شرح: التهاب و قرمزی لثهها که معمولاً ناشی از تجمع پلاک باکتریایی است.
- کاربرد: درمان شامل جرمگیری حرفهای و رعایت بهداشت دهان و دندان است.
19. جراحی پیوند لثه (Gum Graft Surgery)
- شرح: جراحی برای پوشاندن ریشههای دندان عریان و درمان تحلیل لثه.
- کاربرد: برای افزایش حجم و ارتفاع لثه و بهبود زیبایی خط لبخند استفاده میشود.
20. بلیچینگ دندان (Teeth Whitening)
- شرح: فرآیند روشن کردن رنگ دندانها با استفاده از مواد شیمیایی.
- کاربرد: برای بهبود زیبایی و افزایش اعتماد به نفس بیماران استفاده میشود.
21. پوسیدگی ریشه دندان (Root Caries)
- شرح: پوسیدگی که در سطح ریشه دندان رخ میدهد و معمولاً در افراد مسن که دچار تحلیل لثه شدهاند، شایع است.
- کاربرد: درمان شامل پر کردن دندان و در موارد شدید، درمان ریشه است.
22. دنچر (Denture)
- شرح: پروتز متحرک که جایگزین تمام یا بخشی از دندانهای از دست رفته میشود.
- کاربرد: برای بازسازی دندانهای از دست رفته و بازگرداندن عملکرد طبیعی دهان استفاده میشود.
23. الاینر (Aligner)
- شرح: دستگاههای شفاف و قابل جابجایی که برای صاف کردن دندانها استفاده میشوند.
- کاربرد: برای درمان ناهنجاریهای دندانی و اصلاح موقعیت دندانها استفاده میشود.
24. تحلیل لثه (Gum Recession)
- شرح: پسروی لثهها از سطح دندان که منجر به عریان شدن ریشه دندان میشود.
- کاربرد: درمان شامل جراحی پیوند لثه و رعایت بهداشت دهان و دندان است.
25. دندان عقل (Wisdom Tooth)
- شرح: دندانهای سوم مولر که در سنین جوانی (معمولاً 17 تا 25 سالگی) رویش مییابند.
- کاربرد: در بسیاری از موارد نیاز به کشیدن دارند به دلیل کمبود فضای کافی یا مشکلات رویش.
نتیجهگیری
آشنایی با اصطلاحات تخصصی دندانپزشکی برای دندانپزشکان و همچنین بیماران اهمیت زیادی دارد. این اصطلاحات به دندانپزشکان کمک میکند تا با دقت و تخصص بیشتری به تشخیص و درمان مشکلات دهانی بپردازند و بیماران نیز با آگاهی از این اصطلاحات، بهتر میتوانند به نیازهای دندانی خود رسیدگی کنند. استفاده از این واژگان تخصصی در دندانپزشکی نه تنها به بهبود کیفیت درمان کمک میکند، بلکه ارتباط موثرتر و دقیقتری بین دندانپزشک و بیمار ایجاد میکند.
همچنین جهت مشاهده آموزش مواد دندانپزشکی بر روی لینک آبی کلیک کنید.